Już w roku 1830, na pięć lat przed otwarciem pierwszej niemieckiej linii kolejowej z Norymbergi do Furth, potencjalni inwestorzy snuli koncepcje linii łączącej stolicę Prus z największym miastem na Śląsku. Dla władzy w Berlinie priorytetem było wówczas połączenie z ośrodkami górniczymi i hutniczymi na Górnym Śląsku, wobec czego uzyskanie pozwolenia na linię zakończoną we Wrocławiu było nierealne.

Z biegiem lat, wraz z postrzeganiem budowy linii kolejowych nie jako odrębnych inwestycji, a jako części przyszłej, spójnej sieci transportowej, powstało kilkanaście kolejnych projektów budowy magistrali wrocławsko-berlińskiej, różniących się koncepcją przebiegu trasy. Spośród nich, merytorycznie wyróżniały się: projekt Doussiera (trasowany przez Gubin, Bolesławiec i Legnicę), plan Steina (przez Gubin, następnie Żary i Legnicę) oraz tzw. projekt wrocławski przedstawiony przez Towarzystwo Kolei Śląsko-Saksońskiej (przez Legnicę i Zgorzelec.

Rozbieżności w koncepcjach i spory, powodowane lokalnymi interesami grup zainteresowanych powstaniem linii, opóźniały realizację którejkolwiek z nich. Impas przerwało państwo, które doceniając istotę połączenia dla gospodarki i obronności Prus, po otwarciu linii Kolei Górnośląskiej do Wrocławia, przejęło inicjatywę. W 1843 r. zwołano konferencję konkurencyjnych komitetów, na której powołano Towarzystwo Kolei Dolnośląsko-Marchijskiej (niem. Niederschlesisch-Märkische Eisenbahn-Gesellschaft), w którym udziały objęło państwo i prywatni akcjonariusze. Kolej Dolnośląsko-Marchijska stała się tym samym pierwszą koleją na Śląsku budowaną i eksploatowaną przy udziale państwowym i jedną z pierwszych pruskich kolei państwowych.